Voordat we beginnen: ja, het voelt wat triviaal om nu over kerst te praten. Na de afschuwelijke gebeurtenissen in Parijs en na alle berichten over de rest van de wereld die, zo zou je kunnen zeggen, behoorlijk in brand staat. We kunnen ons er geen voorstelling bij maken hoe ongelooflijk pijnlijk kerst dit jaar voor heel veel mensen gaat zijn – die gedachte maakt ons verdrietig. Hoe cliché ook: het leven gaat door. Ondertussen zijn er nog zo veel dingen om over te schrijven, om mensen ergens bewust van te laten worden. En ja, het onderwerp ‘kerstbomen’ is daar één van. We willen graag dat jullie weten dat dit geen gesponsord bericht is, ondanks onze samenwerking met Provamel – dit artikel valt daar buiten. We willen over dit onderwerp schrijven omdat ons toch een beetje iets dwars zit.
Toen we afgelopen weekend in Leipzig waren, zagen we al óveral kerstbomen. Natuurlijk weten we dat ze er in Duitsland over het algemeen wat vroeger bij zijn dan bij ons, maar het zette ons wel aan het denken. Het betekent dat er over niet al te lange tijd ook in Nederland weer volop kerstbomen te koop zullen zijn en dat mensen weer moeten gaan kiezen wat voor boom ze al dan niet in huis halen. De tijd gaat snel en kerst is volgende maand alweer! Wat voor kerstboom kies jij dit jaar? Wij gaan voor een duurzame kerst en we leggen je uit hoe en waarom we dat doen.
In september waren we voor een geweldig event in Gent. Herinner je je ons verslag en de foto’s nog? Het was een aparte gewaarwording, want het was heerlijk weer, maar we zaten toch al volop in de kerstsfeer. Het event draaide namelijk om een mooie actie die Provamel dit jaar organiseert rondom, jawel, kerstbomen! Misschien heb je hier nog niet eerder over nagedacht, misschien wel en ben je er juist al heel bewust mee bezig, maar we willen er vandaag toch even bij stilstaan.
Een kerstboom in je huis zetten heeft voor de meeste mensen alles te maken met traditie. Met gezelligheid en met feestelijkheid en daar is helemaal niks mis mee. Wat alleen zo ongelooflijk jammer is, is dat er ieder jaar, wereldwijd, zo’n 85 miljoen (!) bomen moeten worden gekapt om deze traditie in stand te kunnen houden. Dat is natuurlijk allesbehalve duurzaam en gewoon ontzettend belastend voor de natuur. We weten dat er mensen zijn die de kerstboom terugplanten in de achtertuin en hem zo jaar op jaar gebruiken en dat is natuurlijk geweldig. Helaas zijn er ook heel veel mensen die dit niet doen – getuige de stapels kerstbomen die er op 1 januari altijd langs de weg liggen en het feit dat er jaarlijks toch weer zoveel nieuwe bomen gekapt moeten worden. Deze bomen worden over het algemeen verbrand en er worden voor het jaar erop gewoon weer miljoenen kerstbomen bij geplant. Wat een verspilling! Aangezien wij nu zo druk bezig zijn met afval verminderen en we geen achtertuin hebben waar een kerstboom een tweede leven zou kunnen krijgen, is het voor ons heel duidelijk: er komt zéker geen extra kerstboom in huis.
Gelukkig zijn er allerlei alternatieven te bedenken. Zo kun je tegenwoordig een boom adopteren, een nepboom kopen bij de kringloopwinkel en hier tientallen jaren plezier van hebben…óf, nog leuker, je bedenkt gewoon een heel toffe alternatieve boom. Dat deden wij in Gent, samen met bloggers uit Hamburg, Londen en Barcelona.
We maakten in groepjes onze eigen bomen van restmaterialen echt waar, dit was ontzettend leuk om te doen. Wat takken, lintjes en touw, dennenappels en andere frutsels was alles wat we nodig hadden en het resultaat was, al zeggen we het zelf, erg leuk. We konden de boom niet mee naar huis nemen, maar deze bomen werden gedoneerd aan een opvanghuis voor vluchtelingen. Dat vonden we een mooie gedachte.
Wat we geleerd hebben van deze inspirerende workshop, is dat je op heel veel andere manieren een gezellige kerstsfeer in huis kunt neerzetten en dat je helemaal niet zoveel nodig hebt. Sterker nog, je bent er al met één bezoekje aan het bos (voor wat afgewaaide takken) en één ritje naar de kringloopwinkel. Het is stukken origineler, je kinderen vinden het vast geweldig om zo’n boom te maken én je spaart de natuur ermee.
Provamel levert een prachtige bijdrage met haar campagne ‘Groen Verhaal’ en jij kunt je aandeel op heel eenvoudige manier leveren. Het werkt zo: Provamel heeft ons, en nog een aantal andere Europese groene bloggers, gevraagd om een foto van onze alternatieve kerstboom te posten op Instagram met daarbij #provamelxmas. Voor iedere like die er op deze foto’s binnenkomt, plant Provamel één boom in Burkina Faso. Voor iedere foto die JIJ maakt van je alternatieve boom en ook met #provamelxmas op Instagram plaatst, plant Provamel een boom. PLUS: voor iedere like die jouw foto krijgt, plaatst Provamel nóg een boom. WOW, dat gaat – hopen we – een indrukwekkend aantal bomen worden. Dit initiatief van Provamel is onderdeel van het grotere project ‘The Great Green Wall.’ Het plan is om een 15 km breed en 7100 km lang lang bos te planten van de westkust tot aan de oostkust van Afrika, om de uitbreiding van de Sahara tegen te gaan. Helpen jullie ons mee door de foto’s onder deze hashtag te liken? Check niet alleen onze foto’s, maar ook die van andere bloggers onder #provamelxmas! Voor alle informatie rondom dit project verwijzen we je graag door naar provamel.com/groenverhaal.
Hoewel wij het echt heel goed kunnen begrijpen waarom mensen traditiegetrouw een echte boom in huis willen halen, hopen we toch dat iedereen er eens over na wil denken. Want van kerst genieten kan net zo goed zonder traditionele echte kerstboom en het is zó onnodig om de natuur en het milieu te belasten, voor die twee weken dat wij er lol van hebben. Duurzaam kerst vieren kan op nog heel veel andere manieren en daarover gaan we jullie heel binnenkort meer vertellen in videovorm. Maar laten we beginnen met de keuze voor een kerstboom. Wij gaan voor een duurzaam alternatief – dat is ook nog veel creatiever en origineler, als je het ons vraagt! Mocht je dan toch voor een echte boom kiezen, plant je hem dan in de achtertuin, zodat je hem volgend jaar opnieuw kunt gebruiken? Bomen zijn immers toch niet gemaakt om maar één keer te gebruiken?
En jij? Wat voor kerstboom kies jij dit jaar? We hopen dat je er over na wilt denken om dit jaar ook voor een zo duurzaam mogelijk alternatief te gaan. Ook hopen we dat je de moeite wilt nemen om onze foto’s en die van de andere bloggers te liken, om zoveel mogelijk bomen door Provamel te laten planten! En als je zelf ook een foto van jouw alternatieve boom plaatst op Instagram, dan zien we hem voorbij komen onder #provamelxmas en dan zullen we hem zeker liken, voor een extra boom :)
Hé groene meiden,ik heb al sinds ik getrouwd ben (24 jaar) een heel grote mooie nepboom!
Destijds wel geen goedkope maar zoals je ziet meer dan zijn geld waard!
Zo zie je maar, 1 keer goed investeren is ook wat waard! :)
Wat vond ik interessant om dit te lezen. Ik had echt niet verwacht dat er zoveel bomen werden gekapt voor de “Kerstboom” Zelf maken wij al ongeveer 10 jaar gebruik van een nep Kerstboom. En dit bevalt ons nog steeds.
Ja, wij keken ook wel van deze aantallen op. Natuurlijk weten we dat er ook weer bomen worden terug geplant, maar ja.. waarom doen we dat eigenlijk? Een alternatieve boom kan net zo goed!
In de twaalf jaar dat ik samenwoon met mijn vriend hebben wij nog nooit een kerstboom gezet, ik zie het nut er gewoon niet van in, van een boom te laten doodgaan in je living. Goed dat jullie er een blogpost over schrijven, dat het er ieder jaar zo veel zijn, wist ik niet. Geweldige actie ook van Provamel, ik ga liken!
Je denkt er precies zo over als wij :)
Aangezien ik op kot (kamers) zit tijdens de week en ik toch een beetje Kerstsfeer wil hebben, heb ik besloten om mijn Aloë Vera plant (hij is toch behoorlijk groot hoor) te gebruiken als Kerstboompje.
Wat lampjes en kerstballen, en voilà; kerstsfeer!
Ik hoef niets te kopen, en het is ook weer eens wat anders!
Toen ik 7 kersten gelezen zwanger was van ons eerste kindje, werd ik (onder invloed van zwangerschapshormonen?) overvallen door emotie toen ik bij de praxis een kerstboom wilde gaan kopen en ze daar rijen dik zag staan, wachtend om 3 weken ergens mooi te staan wezen, om vervolgens op de brandstapel te eindigen. Ik heb me toen verdiept in ‘ de kunstkerstboom’, want wilde even kijken hoe milieu onvriendelijk het is om een neppert te kopen; het productieproces van een dergelijke boom is ook niet per se milieuvriendelijk. Ik weet niet meer waar ik de info vandaan heb destijds, maar ik heb me laten vertellen dat qua milieuvriendelijkheid, je minimaal 7 jaar met een kunstkerstboom moet doen: pas dan ben je met een neppert milieuvriendelijker bezig, dan met een echte. Dit wordt onze 7de kerst met de kunstboom, dus vanaf volgend jaar hebben we hem ‘eruit’ ;) ik heb helaas niet geïnvesteerd in een echte mooie, maar eenmaal versierd voldoet ie prima, ik ben inmiddels wel aan ‘m gehecht ;) groetjes Saskia
Mijn ouders kopen eens in de zoveel kersten een klein boompje -met kluit- bij een kweker in de buurt. Na kerst zetten ze ‘m in de tuin waarna hij ’n heel jaar mag groeien tot de volgende kerst. Dan wordt ie weer uitgegraven om de kerstdagen bij ons binnen te verblijven om vervolgens na kerst weer geplant te worden. Dit herhaald zich tot dat hij te groot is voor het plafond van de huiskamer. Dan mag ie met ‘pensioen’ en blijft tot het einde van z’n dagen in de tuin staan. M’n ouders kopen dan weer een nieuw kleine voor in huis :)
Wat een goed idee om dit onderwerp nu alvast aan te halen! Zo kan iedereen op tijd nadenken over zijn keuze :). Wij hebben afgelopen jaar een neppe gekocht in de uitverkoop (3e kerstdag) en ik heb nu al zin om m voor het eerst neer te zetten! Hopelijk is het in elkaar zetten niet zo lastig haha. Ik vind het versieren met natuurlijke materialen erg leuk, vooral die sinaasappeltjes <3
Wij hebben een adoptieboom, Bobje! Ook dit jaar is Bobje weer een paar weken onze logé en in januari gaat hij weer terug naar de rest van de familie. (Ik geloof dat hij dan bij de kippen staat, die vinden het fijn om er onder te scharrelen.) Een ‘nep’ boom vind ik toch niet erg mooi. En op deze manier past de kerstboom helemaal in de kerstgedachte :-) (En elk jaar komen er weer meer adoptiepunten bij. Geweldig initiatief!)
haha Bobje! :) cool!
Ik weet zeker dat mijn moeder dit een ontzettend tof initatief gaat vinden!! Ik ga het zeker even op tafel gooien!
Misschien zit er veel meer achtergrond-kennis bij, maar ik vind het verhaal een beetje kort door de bocht. Er is natuurlijk veel meer aan de hand dan alleen de boom-aan-de-kant-van-de-weg.
Een kerstboom is niet per definitie slecht voor het milieu. Zo zijn er ook kerstbomen die gekapt worden met een boswachter om zo een bos “gezond” te houden. En zijn er veel kerstbomen die door een “boer” geteeld worden en op die manier (net als aardappelen, wortelen etc.) zorgen voor werkgelegenheid. Als zo een boer goed boert dan is die boom gewoon een boeren-product.
Ik denk dat het misschien veel belangrijker is om ons druk te maken over wat er gebeurd met de boom nadat we deze binnen “gebruikt” hebben als eeuwig groen. Afval levert in sommige gemeentes ook stadswarmte op die huizen weer verwarmt. En heel soms eindigt een kerstboom ook in de open haard of op een winters-vreugdevuur.
Persoonlijk heb ik liever ieder jaar opnieuw een “echte” kerstboom in huis (met die heerlijke kerstgeur) dan een plastic “nep”-boom. Onze boom wordt na driekoningen altijd in stukken gezaagd voor het vuur – niets is mooier dan die spetterende vonkjes als de boom verbrand.
In Colombia bestaan er geen echte kerstbomen (behalve in de natuur natuurlijk haha). Dus iedereen heeft een nepperd. Behalve wij, want voor ons geen kerstboom dit jaar. Ik heb een week geleden al ons hele huis compleet kerstproof gemaakt en ben er zeer tevreden mee. Het is ontzettend gezellig, ook zonder boom!
Ik heb dit jaar voor het eerst een kerstboompje geadopteerd =] Ik ben benieuwd! Ik heb ook een kleine, neppe, maar die vind ik toch niet zo leuk qua sfeer. Dus ik wilde dit een keer proberen!
Ik had altijd een kerstboom in mijn achtertuin staan (in pot) die ik elk jaar weer terug in huis zette. Dat ging heel erg goed en de boom doet het nog steeds goed. Maar afgelopen zomer gaven wij een feestje in onze achtertuin – een cocktailparty waarbij de cocktails niet bij iedereen even goed vielen. Om een lang verhaal kort te maken: iemand heeft over onze kerstboom heen gekotst en hoewel ik hem heb afgespoeld ben ik toch al wel tot de conclusie gekomen dat ik hem dit jaar niet in huis hoef te hebben.
Ik koop waarschijnlijk dit jaar weer een kerstboom met kluit en ga opnieuw de uitdaging aan om mijn kerstboom voor altijd in leven te houden. De onder gekotste boom ga ik planten.
Wij hebben al zeker 5 jaar een neppe boom, volgens mij ook nog nooit een echte boom gehad. Maar het idee van jullie is zeker ook tof!
Wij hebben al mijn hele leven een nepboom En die vorige hebben we denk ik 15 jaar gehad. Deze hebben we ondertussen ook alweer heel wat jaren. En over onze nepperd krijgen we nog jaarlijks complimenten. Hij is heel vol en totaal niet nep. Kwestie van een goede nepperd zoeken!
Ik vind dat wij thuis een leuke duurzame oplossing hebben: wij hebben een paar jaar terug bij de kringloop een hele mooie nepboom gekocht! We hebben er ontzettend veel plezier van en ik kan dit iedereen aanraden! Ook het gros van onze ornamentjes komen van kringloopwinkels. :)
“Wat alleen zo ongelooflijk jammer is, is dat er ieder jaar, wereldwijd, zo’n 85 miljoen (!) bomen moeten worden gekapt om deze traditie in stand te kunnen houden.”
Heb je een bron voor dit cijfer van 85 miljoen?
Dit artikel zet mij zeker aan het denken. Nu waren we dit jaar niet van plan om een boom te kopen omdat we momenteel heel klein wonen en het is gewoon niet past. Maar voor volgend jaar ga ik de alternatieven eens bekijken. Dan vind ik zo’n nepperd zeker geen slecht idee. Het gaat om de gedachte om gezellig bij elkaar te zijn! Dank je wel voor de inspiratie en het bespreekbaar maken!
Liefs,
Eva
Volgens mij is dit zo’n onderwerp waar je nauwelijks bij stil staat (dat geldt in elk geval voor mij). Dank jullie wel dus voor dit artikel!
Zelf heb ik nu een paar jaar een soort standaartje waar ik allerlei kitscherige kerstversiering aan hang en die voor het raam zet =)
O ja, en nog een reden om geen echte boom te nemen: de kans is groot dat de boom vol zit met beestjes die er hun winterslaap in houden en wanneer de boom dan in je warme huiskamer staat, denken ze dat het lente is en gaan ze aan de wandel….
Ik heb nog nooit een echte kerstboom gehad. Mijn moeder wel, ze had hem vorig jaar ook in de tuin gezet maar hij is weggehaald dus dat schiet ook lekker op als je je boom wilt hergebruiken. Ik word altijd verdrietig als ik na Kerstmis al die bomen op een stapeltje zie liggen, altijd al gehad ook en ik heb nooit begrepen waarom mensen er niet bij stil stonden. Wat maakt mij het uit dat ze ‘speciaal voor Kerstmis gekapt worden’, een boom is een boom. Neem er een en plant hem in je tuin of adopteer er een als je dan toch per se een echte wilt hebben. Ik heb er over nagedacht om er een te adopteren maar de opties zijn als je geen auto hebt en hem zelf kunt gaan halen niet zo groot. Er was wel een bedrijf die ieder jaar je eigen boom terug gaf maar dan wordt hij dus groter en groter en zo groot is mijn huis niet helaas, dus een nepperd it is. Wij hebben ook nooit een echte gehad vroeger dus ik ben niet anders gewend. Gaat lekker lang mee als je er goed mee om gaat en een kaars met dennengeur helpt ook al een heleboel als je toch dat geurtje mist. ;-)
Ik had hier nog nooit echt over nagedacht, maar nu heeft het me wel aan het denken gezet! Ik vraag me af wat de beste oplossing zou zijn. Een neppe boom vind ik zo nep en volgens mij is die ook niet heel milieuvriendelijk. En ik denk niet dat veel mensen de tijd hebben en de moeite willen doen om zelf zoiets leuks in elkaar te flansen. Maar ja, die arme echte bomen dan? Ik denk dat de beste oplossing is om ze terug te planten. Er zou een soort bedrijfje voor moeten komen in elke gemeente! Dat iedereen zijn kerstboom weer inleverd, om hem (of een andere natuurlijk) het volgende jaar weer op te halen. Ja, dat zou wat zijn! Ik hoop dat dat gauw gaat komen. Ik ga het gauw op tafel gooien, kunnen jullie het misschien ook eens noemen? Ik denk dat dat een simpel milieuvriendelijk concept is!
Een nepboom, van kunststof dus, is niet duurzaam als je hem 1) maar kort gebruikt en/of 2) nieuw koopt. Maar als je er eentje in de kringloop scoort en je hebt er járen plezier van, dan zie ik het probleem niet..
85 miljoen??? Hemeltjelief wat een aantal! Ik ben trouw aan mijn kunstboom, al is het alleen maar omdat een echte boom voor mij gelijk staat aan een horror kerst in verband met allergieën, maar zo’n dode boom in de woonkamer op 26 december zit toch helemaal niemand op te wachten?
Leuk dit, kan je ook lekker mee knutselen.
Dit doet me ook aan iets denken. Vorig jaar werkte ik in de kerstperiode bij een grote winkelketen. In plaats van kerstpakketten (die meestal toch niet zo leuk zijn), kregen wij een origineel cadeau met kerst: voor elke werknemer werd een boom geplant, we kregen ook een mini-kerstboom van fsc-papier erbij. Mijn collega’s waren wat beteuterd, maar ik vond het zo tof! Vooral omdat dit bedrijf behoorlijk wat mensen in dienst heeft, er werd dus in feite een heel bos bij geplant.
Mijn kerstboom is sinds vorig jaar een look a like gemaakt van plankjes.
Hij voldoet prima en ik vind hem erg leuk, hij kruipt ook goed in de rol van paastak☺.
Idd zonde van al die eenmalige echte boompjes.
Ik heb al jaren een zwarte nep,geen boom moet kapot voor ons,en ieder jaar koop ik een paar mooie bollen voor erbij en hij straalt dat het een lust is :)
[…] Soms heb je gewoon zin in friet met mayo. Toch? Keep it vegan! ;) Ook kwam er donderdag een artikel online over kerstbomen. Dat voelt misschien nog wat vroeg, maar geloof ons, al genoeg mensen azen op een kerstboom op dit […]
Wij halen elk jaar een echte den op de Veluwe. Mag je zelf kappen op plekken waar ze de heide overwoekeren en waar ze dus eigenlijk weg moeten. Ze blijven ook veel langer mooi dan sparren. Ze zijn alleen nooit zo perfect recht als kerstbomen die je kan kopen ;-)
Ik heb vorig jaar ook een nep boom gekocht. Ook met het oog op het kappen iedere keer. Deze staat netjes in de bergkast en komt er dan een periode per jaar uit en kan zo nog een hele poos mee.
Ik vind de tip van Brenda over de bomen op de Veluwe ook echt heel tof!
Wat fijn dat jullie hier aandacht aan besteden! Ik word ieder nieuw jaar zo treurig van alle bomen die afgedankt op te stoep liggen rond 5 januari :( En ik blijf het gek vinden dat je een boom (een bóóm!) koopt om hem na 3 weken weg te gooien. Daar kan ik met m’n hoofd niet bij.
Het huis maak ik gezellig met kerstfrutsels, lampjes, kaarsen & een 2D boom gemaakt van oud papier-karton.
Ik hoop dat lezers door dit artikel geprikkeld worden om na te denken hoe het ook anders kan. Dank!
Wat goed dat jullie hier aandacht aan besteden! Wat een enorm aantal bomen zeg ik schrik hier best van! Nou ben ik totaal niet van de kerstbomen ik vind het versieren verschrikkelijk en voor een echte boom ben ik sowieso allergisch. Maar het huis leuk versieren Doe ik wel. Leuke lichtjes hier en daar wat kerstballen en slingers maar niet te overdreven. Ik vind het ook zo zonde dat met oud en nieuw al die bomen uit de buurt worden verbrand
Joh, hier had ik nou nog nooit over nagedacht! Nu ik het zo lees ben ik best wel verontwaardigd, wat stom eigenlijk dat we altijd een boom in huis halen zonder er bij na te denken! Goed dat jullie hiermee komen en laten zien dat het ook anders kan. Heel leuk idee zo op die manier!
Wij hadden vroeger bij mijn ouders altijd een echte boom, en ik vond de geur echt heerlijk! Toen ik uit huis ging hebben mijn man en ik een tijdje een miniboompje op de tafel gehad, wat erg leuk was. En nu hebben we een nep-boom :) Maar de geur mis ik nog wel, dus daar ga ik nog iets op verzinnen.
Ik vind het een tof idee om zelf zo je boom te maken. Veel milieuvriendelijker en superleuk om te doen. Je ziet steeds meer dat soort opties, waar je eigenlijk ook goede nieuwe tradities van kan maken! Bedankt voor het delen en ik ben benieuwd naar alle leuke creaties van jullie en andere bloggers ;)
Voor de geur kun je etherische dennenolie verwarmen in zo’n waxinelichtjeshouder met bakje erboven, ziet er ook nog eens gezellig uit! :-)
Dit jaar halen we voor de vierde (!) keer onze adoptieboom weer op, bij TuininStad, Groningen. We vinden het heel bijzonder om ons boompje elke december weer te spotten tussen de andere adoptiebomen, het is bijna een emotioneel weerzien! En in januari wordt hij weer terug geplant ergens in Drenthe, waar hij de rest van het jaar lekker bij mag komen van alle flauwekul.
Ik denk dat een adoptieboom wel duurzamer is als een ‘wegwerp’ boom (vind ik zooo verdrietig), nog beter is het natuurlijk om je boompje in je eigen tuin terug te planten. Maar een plastic boom? Duurzaam misschien, but NO WAY, ik niet..! Dat is net als plastic planten of bloemen… VRESELIJK!!!
Naast dat ik echte bomen vaak niet mooi vind, vind ik het ook zonde van de natuur.. Toen een tante van mij vorig jaar naar het verzorgingshuis ging, heb ik haar kunstboom gekregen (was een hele dure, ik denk nu 10 jaar oud en hij is nog heel mooi) en zij kreeg 2 kleine kunstboompjes die op mijn slaapkamer hebben gestaan :)
Mijn decoratie komt vooral van de kringloop :)
Wij hadden vroeger altijd levende bomen thuis. Met wortel. De kerstbomen stonden een paar weken thuis helemaal gedecoreerd op een tafel. Elk jaar nam mijn vader na afloop de kerstbomen mee naar zijn bedrijf waar hij ze dan in de grond plantte. Een paar hebben het helaas niet gered en mijn vader is er niet meer, nog is het bedrijf in handen van zijn familie nu. Maarrrrr……tientallen jaren later prijken die kleine boompjes als machtige bomen boven al het groen en verval tussen alles uit. Prachtig vind ik het. Een klein spoor van onze kerstmissen samen.
Wow ik wist niet dat er zoveel bomen gekapt werden,
voor een paar weken plezier.Goed dat jullie dit aankaarten.
Voor een neppert kies ik niet zo snel.
Jullie idee vind ik een leuk alternatief voor een echte en een neppert.
Nooit geweten dat je een boompje kan adopteren! Ik vind een echt boompje toch wel echt een stuk leuker, dus ik ga zeker eens kijken of ik dat kan regelen. vorig jaar heb ik een klein boompje gekocht via een boswachter, de boompjes zouden anders verzaagd worden en dat is helemaal zonde. Na nieuwjaar heb ik hem weer weggegeven en staat hij nu bij iemand in de tuin.