Sorry voor het ongemak

dik zijn

Beeld: Bette de Wit

Ik keek naar oude foto’s en zag een heel andere Merel dan die ik nu in de spiegel zie. Ik zag mezelf vrolijke kleuren dragen, en grote, opvallende oorbellen. Ook had ik een ander kapsel waardoor mijn gezicht veel meer een gezicht leek – snap je? Ik mis die Merel een beetje.

Maar het waren niet alleen uiterlijkheden waardoor ik mezelf miste. Het was ook dat ik bedacht; wanneer heb ik eigenlijk voor het laatst echt héél hard gelachen? Wanneer zong ik voor het laatst uit volle borst? Wanneer voelde ik me voor het laatst heel zelfverzekerd? Dat is allemaal een tijdje geleden. Ik voel me namelijk best wel kwetsbaar momenteel. En als ik me kwetsbaar voel, dan vind ik het lastig om mezelf te laten zien. Natuurlijk laat ik mij zien – ik ga immers elke dag naar buiten, naar school, naar werk, naar therapie, naar acupunctuur, naar de supermarkt. Ik zit nota bene met mijn hoofd op alle social media kanalen. Maar laat mezélf dan ook echt zien?

Ik kan die kwetsbaarheid best wel verklaren voor mezelf. Er is een hoop schaamte. Er moeten nog een heleboel ramen open om lucht bij al die levenslang opgebouwde schaamte van mij te laten. Zoals Sonya Renee Taylor in haar (briljante) boek The body is not an apology (afiliaitelink) schrijft: “Unfortanely, the sense of shame keeps us distant and detached from our personal center of governance. It puts us out of operational control.” Dat is precies hoe ik het voel: alsof ik de regie uit handen geef en het (alles/het leven) maar gewoon laat gebeuren.

Ik ging dit weekend naar de kapper. Ik was een maand of negen niet geweest en ik had geen idee wat ik wilde. Een paar jaar geleden had ik een kapsel met een pony. Ik zie mezelf graag met dat kapsel. Maar toen mijn pony begon uit te groeien en ik mijn haar meestal uit mijn gezicht droeg, kreeg ik steeds vaker berichtjes van mensen (bijvoorbeeld via instagram) die dingen zeiden als ‘wat staat dit kapsel je mooi!’ en ‘wow, wat heb je een knap gezicht met dit kapsel!’ Als ik dan doorvroeg naar waarom mensen mijn gezicht nu dan mooier vonden, kreeg ik antwoorden als ‘ik weet niet, je gezicht lijkt wat langer…?’

Het is natuurlijk heel aardig bedoeld, maar we weten allebei dat je bedoelt dat ik slanker lijk als ik mijn haar uit mijn gezicht draag. Al mijn hele leven krijg ik ‘complimenten’ van mensen wanneer ik slanker lijk. Bijvoorbeeld wanneer een outfit afkleedt, of wanneer ik tien kilo lichter uit een ellendige break-up kom. Het maakt niet uit hoe moe of belabberd ik eruit zie, hoe saai mijn kleren misschien wel zijn ten opzichte van wat ik vroeger droeg, of hoe uitgegroeid mijn kapsel – als ik maar slank lijk. Want slank zijn is beter dan dik. Ik zou willen dat ik er ongevoelig voor zou zijn, maar dat is niet zo. Hoe vaker ik complimenten krijg over dat ik slanker lijk en er dus goed uitzie, hoe meer ik daar zelf in ga geloven.

Ik ging dit weekend dus naar de kapper. Ik liet een pony knippen. En het is waar: mijn gezicht lijkt inderdaad ronder met een pony. Maar de grap is natuurlijk dat het nog precies hetzelfde gezicht is als voor het weekend. Ik heb nu eenmaal een rond gezicht en dat gaat nooit veranderen.

Hetzelfde geldt voor de kleding die ik draag. Ik zou de wereld om mij heen, die erg graag ziet dat mensen als ik zichzelf zo klein mogelijk houden, een plezier kunnen doen en me zo flatterend mogelijk kunnen kleden. Met flatterend bedoel ik natuurlijk: zodat ik zo slank mogelijk lijk. Dat werkt het beste met effen en donkere kleuren, en vergeet niet lekker in de lengte te werken – laat de patronen voor je werken, meid.

Geen interesse. Ik wil namelijk mijn vloekende roze-met-paarse vintage bloemenblouse dragen. En die blouse doe ik dan ín mijn spijkerbroek, in plaats van eroverheen, zoals voorgeschreven.

Zaterdag zag ik de preview van de show van Blackman&Blokland, ‘We gaan het hebben over haar.’ De show gaat over (zwarte) vrouwen van kleur en de beautystandaarden waaraan zij door Jan en allemaal worden onderworpen. Aan het einde herhaalde Dorothy meerdere keren: “BEN IK MOOI?!” – hard en emotioneel. Dat ging bij mij door merg en been. Ik ben een witte vrouw. Mijn huidskleur zorgt er al voor dat ik hoe dan ook gezien word en mijn dik-zijn neemt mijn witte privileges niet weg. Maar ik weet wel hoe het is als mensen liever om je heen kijken, omdat je fysieke appearance (in mijn geval mijn figuur/formaat) voor algemeen ongemak zorgt. Mensen weten niet wat ze aan moeten met hun dikke medemens. Ze kunnen zich niet voorstellen dat iemand oké kan zijn met diens dik-zijn, dat je er misschien niets aan zou willen veranderen gaat er bij de meeste mensen echt niet in. Het doet pijn om te moeten concluderen dat je wél gezien wordt als je je kleedt of gedraagt op de manier waarop mensen dat graag zien. Het voelt als een toneelstuk. Als je maar doet alsof  je niet dik/zwart/lang/whatever bent, dan ben je welkom. Ga lekker zitten, maar houd je adem in. Ga op in de massa.

Gisteren deelde ik iets op instagram over een grap ten koste van dikke mensen die iemand had gemaakt op een podium. Ik zat ernaar te kijken vanuit de theaterzaal, van ellende wegsmeltend in het tapijt onder mijn voeten.  Alledaagse fatshaming – het went nooit helemaal. Het regende berichten van mensen die me een hart onder de riem wilden steken. Hartstikke lief natuurlijk, maar ‘ik vind jou prachtig!‘ is niet per se de gewenste reactie. Ik vraag namelijk niet of jij mij mooi vindt, ik vraag of je alsjeblieft na wilt denken en geen kwetsende grappen ten koste van dikke mensen wilt maken. Ook kreeg ik tal van ‘maar jij bent helemaal niet dik!‘ reacties. Gebeurt ook elke keer dat ik iets over dit onderwerp zeg.

Voor de mensen achterin de zaal: ik weeg zo’n 90 kilo, ik draag maat 46, ik was ooit dertig kilo zwaarder dan nu en ik ben opgegroeid en gesocialiseerd als dikke vrouw. Ik was als baby al op dieet. Ik ben weliswaar (tegenwoordig) een small fat, maar ik bén dik. En dat is oké. Ik vind het fijn om mezelf zo te noemen. Het geeft me houvast en in zekere zin en een sense of belonging. We gaan dat soort discussies toch alsjeblieft ook niet aan met mixed-race mensen die zichzelf zwart noemen, of transgender mensen die besluiten (nog) geen operaties te ondergaan? Je bent niet minder zwart, niet minder transgender, en je gevoelens zijn zéker niet minder echt of valide. If you feel it, it’s alive (Kate Tempest). Ik ga er vanuit dat iedereen voor zichzelf kan bepalen hoe hun/die/hij/zij zichzelf wil identificeren. We hebben geen externe goedkeuring van elkaar nodig.

Ik klink dan nu misschien best wel zelfverzekerd, maar dat ben ik meestal niet. Ik kamp met enorm veel geïnternaliseerde schaamte. En niet alleen over dat ik dik ben, ook over dat ik me nooit slim genoeg voel en dat ik altijd denk dat ik op alle mogelijke manieren te veel ruimte inneem. Het is letterlijk een dagelijks gevecht om die operational control te behouden. En soms verlies ik die strijd voor een tijdje en dan laat ik me uit mijn center of governance zetten. Dan doe ik alle dingen waarvan ik denk dat ze horen of de bedoeling zijn – tot ik mezelf te erg begin te missen. Zoals nu dus.

Misschien moet ik de comeback van de pony maar als een activistische daad beschouwen. De straat op met mijn ronde gezicht. Sorry not sorry voor het ongemak.

Deel deze post op: [pinit]

Geschreven door: Merel

37 gedachten over “Sorry voor het ongemak

  1. Ik vind je een prachtig mens. En dan doel ik niet eens per se op je uiterlijk, maar op wie je bent. Met je hele zijn. Ik vind het mooi hoe je laat zien dat je strubbelingen kent. Dat je je kwetsbaarheden toont. Dat je laat zien dat ook jij vecht met wie je bent en wie mensen willen dat je bent. Het pure is prachtig. Ik ken je strijd maar al te goed en ik probeer, net als jij, de wereld een stukje beter te maken door mensen niet te veroordelen. Ik hoop dat we op een dag massaal elkaar toejuichen — in plaats van afkraken. Zelfs al is dat laatste soms in de vorm van een compliment. Blijf je alsjeblieft je ruimte innemen? Ik ben je er in ieder geval heel erg dankbaar voor. En ik hoop jij en heel veel anderen ook. <3

  2. Mooi Merel, dank dat je dit heb opgeschreven én het met (onder andere) mij deelde.

  3. Merel!! Wat een fijn artikel om te lezen voor mij en de (dikke) medemens. Het is fijn om te weten dat je niet de enige bent die zwaar ongemakkelijk worden van zulke nare opmerkingen waar anderen niet bij stil staan. Het is emotioneel en fysiek vermoeiend om altijd bewust te zijn van hoe je zit, staat, gezien wordt etc etc. Bedankt voor het delen van je gedachtes ❤️ Ik vind je moedig.

    1. Heel herkenbaar dit! De enige dag gaat het ook beter dan de andere. Wat betreft het kapsel is het bij mij precies andersom. Ik heb al jaren een pony, die hoort gewoon bij mij, maar als deze te lang wordt speld ik deze weg en krijg dan de opmerkingen dat ik zo een bolle toet heb… Dan antwoord ik altijd: ‘Ja dus?’
      Mensen worden er ongemakkelijk van als je je dik zijn niet probeert te ontkennen en er je schouders voor ophaalt. Hallo, het is niet alsof ik mezelf niet in de spiegel zie ofzo xD.

      1. Hoi Merel,

        Dank je wel voor je verhaal! Dit soort verhalen zet me altijd aan het denken en helpt me enorm.
        Dank je!

  4. Mooi weer! <3

    Over die pony: ik overwoog dat vorig jaar en googelde "fat girls with bangs" omdat ik wat voorbeelden wilde zien. De eerste hit was "25 kapsels die je gezicht slanker doen lijken". We hebben nog een lange weg te gaan :/

  5. Wat kun je goed schrijven zeg. Prachtig verhaal met kop en staart. Heel leerzaam ook.

  6. Wat een mooi stuk, lieve Merel. Bedankt voor het delen, en de pony als verzetsdaad: I am here for it ♥️

  7. ok over dat ik me nooit slim genoeg voel en dat ik altijd denk dat ik op alle mogelijke manieren te veel ruimte inneem.

    Helemaal herkenbaar, terwijl ik 53 kilo weeg en een universitair diploma heb. Ik vind je wijs en inspirerend en moedig en knap. Nu jij nog! En ik mij nog ;)

    1. Hè, gadver. Zo herkenbaar. Ik merk ook vaak dat ik mezelf ‘zo slank mogelijk’ ten toon stel. En het is precies zoals je zegt: na een tijdje mis ik mezelf. Ik kon het alleen nooit onder woorden brengen wat voor gevoel dat precies. Ik ben ook al jaren op dieet maar val nooit permanent af. Maar het dik zijn accepteren, dat lukt ook nog niet. Alsof ik tussen twee schaduwen heen en weer ren en nooit echt volledig buiten de schaduw durf te staan.

  8. Je schrijft mooi.
    Ik ben blij voor je dat je je weg weer terug hebt gevonden naar je pony, hopelijk volgen er nog meer stukjes van jezelf 😘

  9. Zoveel liefde voor deze blogpost. Ik hoop dat je nu die roze-met-paarse vintage bloemenblouse draagt, in je spijkerbroek natuurlijk… maar vooral dat je je steeds comfortabeler kan voelen bij jezelf.

  10. Mooi geschreven Merel. Enne… als ik zo lees hoe je je voelt, klinkt het eerder alsof je te wéinig ruimte inneemt…

  11. Zo herkenbaar!! Vooral dat alleen complimenten krijgen als je er ‘slanker’ uitziet…

    Een tijd geleden was ik veel afgevallen en ik werd overladen met complimenten…. maar ik merkte datvik zelf niet veranderd was, ik voelde me nog steeds niet helemaal gelukkig in mijn lijf..

    Nu alle kilo’s er weer aan zitten, probeer ik gelukkig te zijn met wat ik heb. Zonder die vele complimenten over mijn uiterlijk. Zo jammer dat dat bijna altijd geassocieerd wordt met je gewicht!

    Gelukkig heb ik een man die mij altijd mooi vind, dat scheelt een hoop.

    Dikke knuffel!

  12. Ik wil echt heel veel dingen zeggen maar ik weet niet goed hoe en wat en in welke volgorde precies dus ik zeg gewoon dit: ik vind jou echt een heldin. En ik hoop ook dat je je gebloemde bloes gewoon in je broek draagt en dat je blij bent met je pony-die-je-gezicht-er-ronder-laat-uitzien.

  13. Wat ben je toch een held hoe je ons inzicht geeft in je strubbelingen/worstelingen. Zo knap dat je het woorden op schrift kunt geven.
    Voor mij ben je een heldin ❤️

  14. Geweldig geschreven, dit helpt echt voor bewustwording. Er staat me nog een artikel van je bij van jaren geleden, over dat jij nu eenmaal iemand bent die aanwezig is; felle kleuren draagt, een harde stem heeft en groot is etc. Toen kwam dat op mij over als een extravert en ‘dit ben
    ik nu eenmaal’ persoon. Mooi om iets mee te mogen krijgen van jouw proces.

  15. Mooi, dat kleedt slank af. (dat is voor mij dus geen criterium meer voor kleding)
    Tja, af en toe zondigen mag ook he… (ehhhh, een moord plegen is zondigen, een gebakje eten is lekker)
    Nou, nou, welkom bij de club. (wat een manier om een 12 jarig nichtje te begroeten die in bikini gaat liggen, tja, de tantes waren ook se slankste niet)
    Ach, die kilo’s gaan er ook nog wel af. (nadat ik zei dat het veel beter met me gaat na een jarenlange diepe depressie die ik bijna niet overleefd heb en waarbij ik inderdaad heel slank en heel dik geweest ben)

    Ik probeer het dan maar te benoemen maar dat is heel moeilijk. Het zit zo ingebakken, vooral bij vrouwen lijkt het wel.

    Door stukken als deze denken we er weer eens over na en verspreidt het positieve zich weer.

    En o ja…. Sorry, but not sorry toch??

  16. O Merel, wat vind ik het jammer voor je dat je zo veel schaamte ervaart. Want wat een stomme gedachte hé, dat je jezelf zou moeten verstoppen of veranderen. Ik heb er ook genoeg mee geworsteld.

    Ik hoop heel erg dat het je lukt om door die schaamte te blijven breken en je heerlijke zelf te laten zien en alle plaats in te nemen die jij maar wilt! Net zoals met die pony! (Die ik overigens DE MAX vind, ik vond net dat je ermee straalde!)

    En dankjewel voor je stukken over dik zijn. Ik ben heel blij dat je dit schrijft en mijn ogen opent. Dankzij jou ben ik heel nieuwsgierig om hier verder over te lezen!

  17. Ik vind hem geweldig die pony, ik ben gezegend met een slank figuur en ik vind het altijd lastig om te voelen hoe naar fatshaming kan zijn en wat je wel en wat je niet kan zeggen. Dit soort stukjes zijn daarin heel fijn!

    1. Vast niet bewust of expres, maar in je uitspraak ‘gezegend met een slank lichaam’ huist precies de kern van dit verhaal: de conditionering dat dik verkeerd is en dun goed. Ben je met een dik lichaam niet gezegend?

  18. Hoi Merel,

    Wat een boel gedachtes waar jij mee bezig bent, ik herken de hersenspinsels en het aparte is dat ik best ongemakkelijk voelde toen ik jou tegenkwam. Jij leest zoveel en ik had echt het gevoel van het imposter gevoel, zeker toen ik jou zag. Vandaar dat ik mij op dat moment geen houding wist te geven.

    Groetjes,
    Liann

  19. Ik hoop dat je je snel (iets) beter voelt. Toevallig las ik laatst wat oude blogs van je en ik moet zeggen dat ik bij de foto’s meteen dacht “hé wat zag Merel er toen anders uit!” En met anders bedoel ik niet dikker of dunner; maar inderdaad, een ander kapsel, haarkleur, opvallender. Ik had er verder geen oordeel of idee bij, het viel me wel op.

    En het is ook wel herkenbaar, zelf ben ik twee jaar geleden iets van 23 kg afgevallen. Oh wat was ik toen bezig met me mooi(er) aankleden, aandacht aan mezelf besteden; niet bang om op te vallen. Nu ben ik weer 10 kg aangekomen en wil ik het liefst verdwijnen. Maar waarom ben ik die aandacht nu niet waard? Toch misschien wel een beetje omdat ik het idee heb dat het toch een vlag op een modderschuit is; ik kan mezelf zo mooi mogelijk maken; ik zal me nooit mooi voelen zolang ik dik ben. Dus dan doe ik liever de moeite niet, want de teleurstelling is alleen maar confronterend.

  20. Prachtig geschreven. Ik heb weinig stukken gelezen vanuit het perspectief van dikke mensen en vind dit een verhelderend stuk. Ik hoop dat je je snel weer wat beter voelt. Het is lastig om jezelf te zijn en je plek te vinden in deze wereld, maar ik hoop dat het je snel lukt weer wat sterker in je schoenen te staan! :-)

    1. Dankjewel! Je maakt voor mij iets inzichtelijk en laat me naar mezelf kijken. Het is als toen ik voor het eerst iets over white privilege las, jaren geleden. ‘Crap… Ik moet echt daaraan gaan werken!”. Dat gevoel. Ik weet dat in onze culturele systemen dit soort bejegening van ‘afwijkers van de norm’ diep zijn ingesloten. Ik herken het zelf van de benadering als lang iemand, vrouw, samenslaper, thuisblijfmoeder, zus van een gehandicapte vrouw… En ik probeer me altijd bewust te zijn en valkuilen zoals jij ze hierboven beschrijft (je ziet er goed uit, mits je aan bepaalde voorwaarden voldoet) te vermijden, maar damn, conditionering is a b*tch! Ik zeg sons iets en dan denk ik later: Echt, zei ik dat? Wtf’ met het schaamrood op mijn kaken. Dus… Druk nog in het leerproces, dankjewel lieve Merel!

  21. Oke meid. Luister eens goed. Je ziet er fantastisch uit, maakt de mooiste plaatjes en verhalen op het internet en hebt de meest openminded persoonlijkheid wat het bloggerslandje betreft! Ik vind dat je het super doet! Ik was toen je je foto deelde van je pony ook even gaan terugkijken naar de post van een aantal jaar geleden. Toen volgde ik je ook al. Inderdaad, je ‘presentatie’ online is verandert, maar ik vind het allebei leuk! Iedereen verandert en dat is net het leuke eraan. Steeds hetzelfde is ook maar saai ;)

  22. Hi Merel, het is helaas waar wat je schrijft over hoe ‘dik zijn’ je kan beïnvloeden. Wat is dik eigenlijk? Veel mensen vinden zichzelf dik omdat zij niet voldoen aan de normen die de media ons voorschotelt. Zo ook ik, en mede hierdoor ( en door andere dingen) ben ik nu te dun én heb ik een eetstoornis! En dat laatste heb ik al 20 jaar, sinds ik begin 30 was. Maar zo dun als nu ben ik nooit eerder geweest. Ik kan je vertellen: dat is NIET fijn en ook ik word bekeken en beoordeeld. Maar ik ga dapper verder en hoop er weer wat kilo’s bij te krijgen, hoe zwaar me dat ook valt en hoe lastig dat ook is. Het gezegde nobody is perfect slaat echt nergens op: EVERY BODY is perfect en size doesn’t matter! Dat moet ons motto zijn dames!

  23. Het eerste wat ik dacht toen ik een recept zocht op de site van de Groene Meisjes (welke inmiddels één meisje bleek te zijn) was: oh goddank, eindelijk een normale vrouw met een leuke site. (En niet zo’n fotomodel zoals ik nevertenooitniet ga worden.) Ik word een beetje moe van dat alles maar prachtig en perfect en oh-kijk-mij-eens-een-geweldig-leven-leiden-gedoe. Ik ben zelf therapeut en je wilt niet weten hoeveel clienten ik zie die een tof instagram-leven hebben maar in werkelijkheid volstrekt in de kreukels liggen omdat die uiterlijke schijn natuurlijk helemaal niet haalbaar is. Het is oneerlijk wat we elkaar aandoen. En goddank doe jij daar niet aan mee!
    Thanks!

  24. Wat een mooie blog, dank voor het publiceren. Ik ben een zogeheten lurker, maar wil je nu toch echt een compliment geven voor wie jij bent: zo dapper en zelfbewust en – ook al ken ik je niet persoonlijk – volgens mij een heel invoelend en warm persoon.

  25. Prachtig, dank je wel voor het delen. Tof dat je weer een pony hebt. Het ‘ik mis mezelf’ is herkenbaar. Ik ga ook zoeken.

  26. Hebben niet (bijna) alle mensen dit soort struggles?? Ongeacht hoe ze eruit zien, bedoel ik? En als ze (schijnbaar) vrede hebben met hun uiterlijk, dan kunnen er innerlijk allerlei onzekerheden spelen….
    Geloof me, ook de mensen die opgaan in de massa voeren een strijd, ook de mensen die dagelijks te horen krijgen dat ze zo mooi en perfect zijn, kunnen zich ongelooflijk onzeker voelen, (ookal zie je het aan de buitenkant niet).
    Het is een weg die we allemaal moeten afleggen, hoe ingewikkeld en moeilijk ook….

    Ik denk dat een groot struikelblok is dat veel mensen denken dat andere mensen zich zo met hen bezig houden en op hen letten. In de praktijk zijn de meeste mensen vooral met zichzelf bezig en met hoe zij zelf overkomen….
    Wat mij helpt in het niet perfect hoeven zijn is dat de mensen van wie ik hou bij lange na niet perfect zijn! Maar juist de personen die ze zijn met het hele imperfecte plaatje die ze zijn, dat maakt dat zij zij zijn! Snap je het nog?

    Succes met het pad dat je aan het bewandelen bent, Merel!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *