Foto’s: Aline Bouma
Sporten is altijd een heikel punt voor me geweest. Mijn ervaringen ermee zijn niet per se positief. Meestal was het een strafmiddel (‘je bent lui, ga ook eens sporten, net als iedereen’) of het was een quick-fix (‘je bent een paar kilo aangekomen, dus we gaan het er even af sporten’) en nooit was het écht leuk. Ik hield mezelf altijd voor dat er een doel was dat ik moest behalen door te sporten. Dat doel haalde ik eigenlijk nooit; ik kan je zeggen, dat werkt niet heel motiverend. Inmiddels heb ik geleerd om anders naar sporten te kijken. Sporten, of ‘je lichaam bewegen’ – zoals ik het tegenwoordig liever noem – ís het doel nu.
Voordat ik begin aan tips en trics om anders naar lichaamsbeweging te gaan kijken, wil ik zeggen dat het hélemaal oké is als je nu denkt; ‘Merel, je bent een leuke griet, maar ik ga nu echt eventjes afhaken want je moet echt níet over sporten beginnen tegen me.’ Prima, even goede vrienden. Sporten, of lichaamsbeweging, is géén verplichting. Je bent geen minder mens als je het niet wilt doen. Dat is helemaal oké.
Ik wil ook benadrukken dat we het in deze blogpost gaan hebben over het bewegen van je lichaam. Dat kan allerlei vormen aannemen. Je lichaam bewegen is een rondje hardlopen in het park, maar het is ook een half uurtje tuinieren. Je lichaam bewegen is iedere dag op de fiets naar je werk gaan maar het is óók een rustige herfstwandeling door het bos maken. Je hebt een beeld: alles waarbij je je lichaam letterlijk beweegt, is lichaamsbeweging. We leggen hier niets langs een lat, zoals: ‘je hartslag moet er van omhoog gaan, je moet zweten of je moet het minstens een uur volhouden!’ Lichaamsbeweging is lichaamsbeweging.
Dat betekent ook dat we het niet hebben over een X-aantal keer per week dat je aan lichaamsbeweging moet doen. Ik herinner me de gesprekken met vrienden nog levendig: hoe vaak moet je sporten om iets (afvallen, spieren kweken, die ronde bil) te bereiken? Ik heb dat losgelaten, want het betekent namelijk ook dat als je je niet aan die X-aantal keer in de week houdt, sporten dus eigenlijk geen zin zou hebben. En dat is nou precíes die verkeerde gedachtengang. Lichaamsbeweging heeft namelijk áltijd zin. Het is daarom nu helemaal oké dat ik de ene week drie keer in de sportschool sta, en misschien daarna een week geen enkele keer. Het is dan niet meer ‘zonde’ of ‘laat maar, het heeft geen zin meer’ – bewegen is de zin op zich.
Goed, ben je gerust gesteld?
Fijn.
Hoe ben ik erachter gekomen welke vormen van lichaamsbeweging ik fijn vind?
Door van alles te proberen. Zo ben ik deze zomer voor het eerst weer gaan zwemmen. De eerste keer vond ik het vreselijk en zelfs eng, en ik was bang dat ik het niet meer kon (onzin natuurlijk) en ik wist niet hoe snel ik het water weer uit moest. En de tweede keer, op een rustige ochtend aan de Maarsseveense Plassen, vond ik het een heerlijke manier om mijn lichaam wakker te maken. Dat gewichtsloze, ontspannende gevoel in het water zou ik iedere dag wel willen voelen. Daarnaast heb ik altijd van wandelen gehouden. Kleine stukjes (gewoon in de buurt, met een beker thee in mijn hand) of juist langere wandelingen door de duinen of in het bos. Ik hou van langzaam wandelen en heel goed om me heen kijken. Yoga vind ik erg fijn, maar zeker niet bij iedere studio en ook zéker niet in iedere vorm. Yin yoga vind ik nu heerlijk en doe ik graag op avond voor de ontspanning. Soms ga ik daarvoor naar een studio, soms doe ik het thuis op mijn eigen matje. Wanneer ik mijn verstand op nul wil zetten, ga ik fitnessen in een sportschool. Ik ga drie kwartier los op wat apparaten (loopband, crosstrainer, fietsen) en gooi er nog wat krachttraining achteraan en loop daarna snel weer terug naar huis. Een enkele keer schrijf ik me in voor een lesje hier of daar. Laatst was ik bijvoorbeeld naar RoCycle, wat echt afzien was, maar waar ik wel enórm veel energie van kreeg. Dat ontdek je toch alleen maar als je het probeert.
Ik moet écht zeggen dat mijn OneFit abonnement* echt enorm bijdraagt aan mijn hele ontwikkeling op dit gebied. Het abonnement maakt het zó makkelijk om nieuwe dingen gewoon eens te proberen – is het niks, dan is het niks. Geeft niet. Ook heb ik al heel wat yogastudio’s uitgeprobeerd. In sommige hebben ze me nooit meer gezien, in andere werd ik vaste klant. Voor mij is de sfeer in een studio of een sportschool heel belangrijk. Ik moet me er op mijn gemak voelen, anders gaat het sporten me sowieso tegenstaan. Door OneFit in Amsterdam, Rotterdam en nu ook Utrecht te gebruiken, heb ik een heel repetoire aan fijne sportplekken gevonden en daar ben ik heel blij mee.
Natuurlijk kan dit alles ook zonder een abonnement: je kunt in en om huis al genoeg manieren vinden om in beweging te zijn. Het huishouden doen, je tuin onderhouden, achter je kinderen aanrennen, de hond uitlaten… het zijn allemaal vormen van lichaamsbeweging. Ook hoeft sporten helemaal geen geld te kosten. Er staan ontelbaar veel video’s op YouTube alleen al. Ook voor yoga hoef je tegenwoordig de deur in principe niet meer uit.
En als je nou juist wél de deur uit wilt? Het is een beetje een open deur, maar: vraag iemand mee. Wandelen, fietsen, zwemmen, rolschaatsen, joggen.. het is gewoon altijd gezelliger samen dan alleen! De tijd vliegt omdat je onderweg over van alles kunt kletsen en je voelt je misschien minder kwetsbaar dan in je eentje. Mocht je nou juist graag alleen zijn, maar het ongemakkelijk vinden om in je eentje buiten te zijn: podcasts zijn het antwoord op alles. Ik neem standaard mijn koptelefoon mee, zodat ik een podcast kan luisteren onderweg.
* Ik mag je een korting van €5 aanbieden als je mijn OneFit vriendenlink gebruikt. Wanneer jij lid wordt van OneFit krijg ook jij een vriendenlink die je met je eigen vrienden kunt delen. Op die manier bouw je korting op je abonnement op. Motiverend wel! :)
Waarom zou je aan lichaamsbeweging willen doen?
Ik wil dus het idee dat lichaamsbeweging altijd een fysiek doel moet hebben loslaten. Een gespierd lichaam? Nah, gaat niet echt gebeuren en vind ik ook niet echt bij me passen. Afvallen? Dan zou ik ook op dieet moeten en dat zie ik niet zitten gezien mijn hele historie met diëten, dus nee, ook dat is niet het doel. Echter, het is niet helemaal waar dat lichaamsbeweging geen enkel doel voor mij heeft. Sporten geeft me namelijk een frisser hoofd. Ik merk iedere keer dat ik naar de sportschool ben geweest, of een wandeling heb gemaakt, weer: ik kan helderder nadenken en ik voel me rustiger. Misschien verbeeld ik het me, maar ik voel de energie soms letterlijk door mijn lichaam stromen. Vooral wanneer ik ’s ochtends sport heb ik het gevoel dat ik er de hele dag profijt van heb. Ik ben actiever en alerter, vrolijker zelfs. Op dagen dat ik de dag met lichaamsbeweging ben begonnen krijg ik meer taken op mijn to do list gedaan en stap ik gemakkelijker over dingen heen waar ik al een tijdje tegenop zag.
Daarnaast brengt lichaamsbeweging ook ontspanning. Soms is dat heel direct; ik heb ontdekt dat yin yoga me al in een soort halve slaapmodus brengt, dus als ik daarna een warme lavendeldouche neem, oef… ik krijg er gewoon zin in als ik het nu opschrijf. Maar! Niet alleen yin yoga is top voor je slaap: ik heb het idee dat álle vormen van lichaamsbeweging je beter laten slapen. Vorig jaar struggelde ik enorm met een slaapgebrek en toen las ik het boek ‘Why we sleep.‘ In dat boek werd ook gehamerd op de noodzaak van lichaamsbeweging (en frisse lucht) en hoe dat je slaap áltijd zal bevorderen. Ik kan dit inmiddels bevestigen.
Wat nou als je het echt lastig vindt om aan lichaamsbeweging te (gaan) doen?
Mijn lichaam bewegen is nu iets wat ik wil doen omdat ik goed voor mezelf wil zorgen. Het is een onderdeel van mijn zelfzorgroutine geworden – maar dat maakt niet dat het altijd makkelijk is. Ik wéét bijvoorbeeld hoe moeilijk het kan zijn om naar een sportschool te gaan. Er zijn maar weinig sportscholen waar ik graag ben, ik zeg het eerlijk. Er zijn dagen waarop het me niet lukt om te ontspannen in een sportschool. Dan ben ik me er bijvoorbeeld de héle tijd van bewust dat ik de enige dikke persoon ben of ik haat de geur, de muziek en de mannen die hun toxic masculinity de godganse tijd denken te moeten showen. Het enige wat me op die momenten helpt is gaan, gewapend met een koptelefoon en een podcast op, of: niet gaan. Ook probeer ik per sportschool een beetje uit te zoeken wat rustige en drukke momenten zijn. Die drukke momenten mijd ik – corona of geen corona – sowieso. Verder voel ik me eerder thuis in een kleinschalige sportschool waar overwegend oudere mensen komen, dan in een grote, fancy gym met alles erop en eraan. Het is zoeken, maar het is me uiteindelijk in iedere woonplaats wel weer gelukt om zo’n plek te vinden.
Toch zijn er genoeg dagen waarop ik überhaupt niet in een sportschool wil zijn. Zoals afgelopen zondag. Ik had al geboekt (dat moet nu, in verband met de corona-maatregelen) maar zaterdagavond besloot ik al: nee, dit weekend even niet. In plaats van mijn gym-uurtje besloten Mare en ik naar Amelisweerd te fietsen en daar een lekkere wandeling te maken. Op de fiets naar huis concludeerde ik dat ik hier héél goed aan had gedaan vandaag; de frisse buitenlucht was precies wat ik nodig had.
Van sporten naar ‘je lichaam bewegen’
Het kan bijna geen toeval zijn dat ik de afgelopen tijd drie podcastafleveringen (tijdens het wandelen) luisterde die alle drie gingen over het ‘reframen’ van het woord sport:
– In deze aflevering van de Project Love podcast hoor je twee vriendinnen een gesprek hebben over hoe ze vroeger een hékel hadden aan alle verplichtingen die sport met zich meebracht en aan hoe ze de negatieve lading van het woord hebben afgeschud.
– En in deze aflevering van de Deliciously Ella podcast legt een professor van Harvard je precíes uit waarom het helemaal geen donder uitmaakt of je nou gaat joggen of het gras gaat maaien – zo lang je je lichaam maar beweegt.
– Tot slot luisterde ik deze aflevering van de Talking Tastebuds podcast, waarin een psycholoog vertelt over de enorm gunstige effecten van lichaamsbeweging op je brein en je mentale gezondheid.
Ik zou zeggen: luister deze drie afleveringen en kijk of je er iets mee kunt. Voor mij is het loslaten van die verwachtingen, of verplichtingen, die aan sport kleven echt dé omslag geweest. Sporten is geen maatregel meer, geen quick-fix. Het is iets geworden wat er gewoon bij hoort, net als mijn tanden poetsen, mijn bed verschonen en een maaltijd koken. Nooit eerder ging het me zó gemakkelijk af om te sporten en/of mijn lichaam zo actief te bewegen. Sterker nog; ik geniet er nu vaak zelfs van én ik merk dat ik mentaal vitaler ben. Dit had ik vorig jaar nog niet kunnen bedenken!
Hoe is jouw relatie met sport of lichaamsbeweging? Zijn er dingen die je zou willen proberen of veranderen? Laat van je horen in de comments onder deze blogpost!
Goed artikel! Ik heb ook jaren tegen het sporten aangehikt omdat ik bang was dat ik de slechtste was. Toen een keer de knoop doorgehakt omdat ik me fitter wilde gaan voelen. Beste keus ooit. Ik doe nu minstens 3x in de week bootcamp en ik voel me sterker en energieker dan ooit. En ik was inderdaad de slechtste van de groep, maar dat was helemaal niet erg. Ben erg blij dat ik deze stap heb genomen, was toen trouwens onder andere door jouw artikel begin dit jaar 💪🏻
Wat een fijne tips! Een half jaar geleden was ik heel erg gefocust op het stellen van doelen. Ik wilde sneller, sterker en slanker worden. Elke keer als ik ging hardlopen wilde ik mijn persoonlijk record verbreken en wanneer ik van tevoren al dacht dat het die dag niet zou lukken, dan ging ik maar niet. Na een tijdje was ik helemaal klaar met al die doelen. Ik ging niet sporten voor de lol of om mijn hoofd leeg te maken maar alles moest beter.
Ik ben nu aan het zoeken naar een juiste balans, want aan de ene kant wil ik mezelf blijven ontwikkelen en aan de andere kant wil ik niet alleen maar bezig zijn met ‘beter, beter, beter’.
De afgelopen maand heb ik via jouw link voor het eerst gebruik gemaakt van Onefit en dat vind ik super fijn! Ik sport waar en wanneer ik wil en ben niet zo bezig met het stellen van doelen. Eigenlijk doe ik maar wat en dat is voor nu heerlijk. :)
Het is inderdaad de kunst om uit te vinden wat goed bij je past en de denkbeelden als ‘ik ben geen sporter’ of ‘sport is stom’ uit je hoofd te zetten. Het hoeft ook niet per se leuk te zijn, acceptabel is goed genoeg. Ik ben ook wel een tijdje naar een sportschool gegaan en daar werd ik ontzettend chagrijnig van.
Jouw zwemverhaal is herkenbaar: kan ik het nog wel? En dan moet je ook nog in badkleding. Het grappige is dat je in het zwembad mensen van alle leeftijden en lichaamsvormen tegenkomt, dus je hoeft je nergens voor te schamen. Er zijn trouwens ook zwemlessen voor volwassenen of zwemclubs waarbij iedereen, ongeacht niveau, welkom is. Ik ben zelf bij zo’n club terechtgekomen en daar leerde ik zo veel, zoals borstcrawl zwemmen.
Wat bij mij wel anders werkt is dat ik juist regelmaat nodig heb om het vol te houden. Dus op bepaalde dagen van de week ga ik zwemmen en dan denk ik er niet over na of ik zin heb, maar ik ga gewoon (tenzij ik ziek ben natuurlijk). Achteraf heb je nooit spijt.
Mooi stuk, Merel! Ik haatte sport vroeger ook. Gymlestrauma’s, gewoon nérgens goed in zijn, dat waren geen fijne associaties. Nu wandel ik veel en doe ik agility met mijn hond. Daarbij lag de focus vanaf het begin heel erg op samen leuk bezig zijn en dat helpt echt.
Mooi en goed stuk Merel, dankjewel!
Vroeger trainde ik zo’n 12 uur in de week (turnen en acrogym), maar sinds ik daar 10 jaar geleden mee gestopt ben heb ik mijn draai in het sporten niet meer terug gevonden en is de drempel naar weer beginnen enorm hoog geworden.
Door jouw stuk zie ik in dat de beweging die ik in mijn dagelijks leven heb (werken in mijn bloementuin, lange wandelingen met de hond) ook ‘telt’. En zo voelt de drempel naar sporten ineens een stuk minder laag merk ik! Nogmaals dank voor deze mooie inzichten.
Fijn om te lezen dat je blik erop veranderd is. Ik heb het wel losgelaten dat sporten moet om af te vallen. Sporten is ook om allerlei andere redenen goed en gezond voor me. Dat betekent helaas niet dat het voor mij minder een verplichting wordt. Ook van de gedachte ‘dit is goed voor mijn mentale gezondheid’ of ‘ik word hier sterker van’ krijg ik er geen zin in. Het blijft iets wat ik eigenlijk zou moeten doen, net zoals minder op mijn telefoon zitten/ontspullen/gezonder eten/vroeger opstaan/mindfulness toepassen/naar buiten gaan/enz/enz. Ik weet niet goed hoe je van dat moeten afkomt, maar ik zal de podcasts proberen.
Maar voor mezelf zorgen is sowieso lastig, ook tandenpoetsen is zeker geen moeiteloze gewoonte.
Wat een goed artikel. Mijn lichaam bewegen is voor mij echt een soort van self care geworden. Ik loop vaak langs een sportschool en iedere keer schoot de gedachte door mijn hoofd: als ik nou gewoon ga fitnessen dan word ik ook een ‘gezond persoon’. En hoewel ik sommige onderdelen van fitness hartstikke leuk vind, het staat zeker niet in mijn top-5 leukste sporten. Ik ben dus gaan nadenken over waar ik wel gelukkig van word rondom beweging en nu doe ik boulderen, yoga en af en toe zwemmen. Vooral boulderen is iedere keer een overwinning. Ik zie er niet uit als een typische boulderaar en toch lukt het mij ook om banen te voltooien. Het is dé sport die me leert te vertrouwen op de kracht en kunnen van mijn lichaam.
Wat een goed en fijn artikel om te lezen! Toevallig dacht ik er laatst nog aan hoe heerlijk ik het vind dat ik nu niet meer sport om af te vallen. Vaak heb ik helemaal geen doel, behalve lekker bewegen en me gezond en fit voelen. Maar het schiet er wel makkelijk in om teleurgesteld te zijn als ik ergens niet beter in word. Daarom ben ik uiteindelijk gestopt met boulderen. Ik voelde me alleen maar rot dat ik maar niet op een hoger niveau kwam. En fysiek voelde het ook niet echt lekker, omdat ik veel spierpijn had de dag erna en me juist stijver ging voelen. Nu ben ik veel aan het dansen (Zumba en Afrikaanse dans) en dat is echt heerlijk! Ik ben soms een kluns met al die pasjes, maar ik heb nooit het gevoel dat iemand me daarvoor veroordeelt. Het enige doel in zo’n les is gewoon lekker bewegen op de muziek. :)
Mooi artikel dit! Bij mij heb ik sport gekoppeld aan dat je er goed in moet zijn. Dat werd vroeger ook altijd van alle kanten bevestigd. En ik denk snel dat ik faal als ik het niet doe.
Het boek ”Why we sleep” van Matthew Walker is echt fantastisch he? Heb het met veel plezier gelezen!
Ik ben jaren lid geweest van de sportschool, maar diep van binnen vond ik het altijd verschrikkelijk. Met m’n twee kilo gewichtjes tussen de spierbundels staan. Nu ga ik lekker baantjes zwemmen en wandelen, past veel beter bij me. :)
[…] laatste keer dat ik op mijn blog iets schreef over sporten was in 2020. Ik woonde toen in Utrecht en probeerde Onefit voor een tijdje uit; ik hopte van sportschool naar […]